Meme kanseri nasıl ortaya çıkar?
Meme kanseri oluşum şekli; Meme dokusu süt bezleri ve süt kanallarından oluşur. Bu iki yapı çok sayıda hücreden oluşur. Bu hücrelerde ortaya çıkan genetik bozulma (mutasyon), hücrelerin kontrolsüz çoğalmasına yol açar. Bu durumda ortaya meme kanseri çıkar.
Meme kanseri hücreleri çok sayıda mutasyon içermelerine ve kontrolsüz çoğalmalarına rağmen normal hücreler ile aralarında DNA yapısı bakımından çok büyük fark yoktur. Bu bakımdan kanser hücreleri köken aldıkları benzerler. Bunadiferansiyasyon denir.
Bir kanser hücresi köken aldığı hücreye ne kadar çok benziyorsa o kadar iyi diferansiyedir. İyi diferansiye kanserlerin seyri daha iyidir. Normal hücreyi kanser hücresine dönüştüren DNA değişiklikleri (mutasyonlar) uzun bir süreçte tesadüfen ortaya çıkarlar. Bu yaş ilerledikçe kanser riskinin artması anlamına gelir.
Nitekim meme kanserlerinin çoğu 40 yaş üzerinde görülmektedir.
Meme kanserinin büyüme hızı, hücrelerin çoğalma süresiyle ölçülür. Hücreler ikiye bölünerek çoğaldıklarından buna doubling (dabling okunur; ikiye katlanma) zamanı denir. Söz gelimi bir kanser hücresi ayda bir ikiye bölünüyorsa (yani doubling zamanı 30 gün ise), bir ay sonra 2, 2 ay sonra 4, 3 ay sonra 8 hücre oluşacaktır. Her hastada meme kanser hücrelerinin doubling zamanı kendine özgüdür.
Mamografi (meme röntgeni) ile saptanabilen en küçük tümörler en az yüz milyon hücre içerirler. Tümörün doubling zamanının bir ay olduğunu düşünürsek bir hücreden o boyuta gelmesi için geçen zaman 2 yıl, doubling zamanını üç ay olduğunu varsayarsak 7 yıl geçmesi gerekir demektir.
MEME KANSERİ BELİRTİLERİ
Meme kanseri erken teşhis edilmediği vakit zamanla meme içinde büyür. İlk zamanlarda meme kanseri belirtileri görülemeyebilir ama zamanla memede ele gelen sertlikler, meme başında çekilme, kanlı meme başı akıntısı, meme ağırısı vb. belirtilere rastlarsanız vakit kaybetmeden doktordan randevu almalısınız. Aşağıda yazılı olan meme kanseri belirtileri dikkate alınmalıdır.
Kitle: Kanserin en sık görülen bulgusudur. Kitle genellikle ağrısız ve serttir, sınırları düzensiz ya da belirsizdir.
Meme şeklinde ve boyutunda değişiklik: Kanseri meme derisinde çekintilere veya çukurlaşmalara (gamze) neden olabilir. Bazen meme şeklinde bozukluk yaparak asimetri oluşturabilir.
Meme başında çekilme: Meme kanseri bazen meme başının içeri doğru çekilmesine neden olabilir.
Kanlı meme başı akıntısı: Meme ucundan kendiliğinden pembeden kırmızıya kadar değişen renklerde akıntılar olabilir.
Meme ucunda kaşıntılı, kızarık lezyonlar: Sadece meme başını tutan meme kanserleri çoğu kez ekzema sanılarak tedavi edilebilir. Geçmeyen, tek taraflı olan ve sınırları düzensiz bu tür lezyonlarda meme kanseri araştırılmalıdır.
Deri tutulumu: İlerlemiş olgularda meme kanseri deride yaralar oluşmasına neden olabilir. İnflamatuar meme kanseri denen özel bir tip meme kanseri başlangıçtan itibaren deriyi tutarak deride portakal kabuğu görünümü oluşmasına yol açabilir.
Koltuk altında kitle: Bazen memede saptanabilen bir kitle olmaksızın meme kanseri ilk belirti olarak koltuk altı lenf bezlerinde kitleyle belirti verebilir.
Meme ağrısı (mastalji): Meme kanserinde ağrı nadiren olur.
Bu tür kanser belirtileri görülüyorsa doktorunuzla iletişime geçmelisiniz.